Η ΑΙΣΘΗΣΙΣ ΚΑΙ Η ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΣΤΟ «ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ» ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΣΗ

Η αισθητηριακή αντίληψη, η σχέση ψυχής σώματος, η νόηση και η φαντασία είναι μερικά από τα θέματα με τα οποία ασχολείται ο Αριστοτέλης στο «Περί ψυχής» έργο του. Η έννοια της ψυχής σχετίζεται περισσότερο με τις νοητικές και γνωσιακές διαδικασίες. Στη παρακάτω μελέτη θα εξετάσουμε τις σκέψεις του Αριστοτέλη στο Περί Ψυχής έργο του , τα αισθητά και τη διάκρισή τους σε είδη, τη χρήση του μέσου ανάμεσα στο αισθητό και το αισθητήριο, τη θέση του για το φως ως αναγκαίου για να γίνεται ορατό το χρώμα. Στη σχέση ύλης και αίσθησης τη θεωρία του ότι η αίσθηση δέχεται μόνο τη μορφή των αισθητών ειδών, όχι την ύλη τους λειτουργώντας όπως το κερί που παίρνει τη μορφή του δαχτυλιδιού και όχι το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο…                                                                               ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

                                                                                                                    Δρ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Μ.Ε. ΤΣΩΝΗ

Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΣΤΟΝ ΠΛΩΤΙΝΟ

                

                       Δρ  ΤΣΩΝΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ   

                                              

Τι είναι αίσθηση;  Αίσθηση είναι η παραδοχή της μορφής(Πλ. Ενν.Ι,126)
Το σώμα που έχει ζωή συμμετέχει  στις αισθήσεις και στα πάθη που προκύπτουν από αυτές.(Πλ. Ενν. Ι,4,5-7)

Η εξωτερική αίσθηση είναι η αντανάκλαση της αίσθησης της ψυχής, που είναι η πιο αληθινή και απαθής θεώρηση των μορφών. Από τις μορφές γεννιούνται οι σκέψεις, οι γνώμες και οι διανοητικοί όροι  και η ψυχή δέχεται την ηγεμονική θέση που έχει αυτή και μόνο στο έμβιο.

Η αίσθηση είναι αντίληψη όχι των νοητών αλλά μόνο των αισθητών πραγμάτων΄  η ψυχή πρέπει να συνδέεται κατά κάποιον τρόπο με τα αισθητά αντικείμενα μέσω των πραγμάτων που έχουν ομοιότητα με αυτά και να αποκαθιστά κάποια επικοινωνία γνώσης ή βιωμάτων με αυτά(Πλ. Ενν., Απορίες σχετικά με την ψυχή(Γ)ή περί όψεως, 1,6-10).

Η αίσθηση  είναι ο αγγελιοφόρος μας, βασιλιάς όμως για εμάς, υποστηρίζει ο Πλωτίνος,  είναι ο νους. Είμαστε κι εμείς βέβαια βασιλιάδες, όταν βρισκόμαστε σε συμφωνία μ΄ εκείνον.(Πλ. Ενν.V, Περί των Γνωριστικών υποστάσεων και του επέκεινα, 3,45-46)

Η αίσθηση υπάρχει χάρη  στο αισθητικό τμήμα της ψυχής. Το ίδιο το αισθητικό δεν κινείται.(Πλ. Ενν.,Ι,6,12) .Γιατί δεν αισθάνεται το αισθητικό αλλά το Είναι που κατέχει αυτό το μέρος της ψυχής.(Πλ. Ενν.,6,9-11)

 Η αίσθηση είναι σαν μια κίνηση που διατρέχει το σώμα και καταλήγει στην ψυχή.( Πλ. Ενν. Ι,6,10-11) Η ψυχή κινείται όταν γεννά την αίσθηση που συνδέεται με την εκδήλωσή της και τη φυσική δύναμη που εκτείνεται μέχρι τα φυτά.( Πλ. Ενν., Σχετικά με το πνεύμα που μας έλαχε,1,2-5)

Ο Πλωτίνος στην έννοια της κίνησης διακρίνει σωματικές και ψυχικές κινήσεις, ενώ τις ψυχικές τις διακρίνει σε λογικές και άλογες. Επίσης  ξεχωρίζει την κίνηση σε ποιητική και παθητική. Η κίνηση είναι «ίδιον γένος», πριν το ποιείν και το πάσχειν (Πλ.Ενν.,VI,3,21,6-9)                                                                          περισσότερα.....